De psychosomatische fysiotherapie is een specialisatie in de behandeling van spanning- of stressgerelateerde klachten en onverklaarde pijn en vermoeidheid. Dit worden ook wel psychosomatische klachten genoemd. De oorzaak kan van lichamelijke en/of geestelijke aard zijn.
Lichamelijke klachten zoals:
- extreme vermoeidheid
- zich niet kunnen ontspannen
- druk op de borst of hartkloppingen
- onverklaarde spier- en gewrichtspijn
- benauwdheid, moeite met ademhalen
- hoofdpijn, nek-, rug- en bekkenklachten
- onverklaarde maag-, darm- of buikklachten
Psychische klachten zoals:
- lusteloos zijn
- slecht of teveel slapen
- angstig en onzeker zijn
- moeite met concentratie
- somber zijn en veel piekeren
- algeheel gevoel van onbehagen
- prikkelbaar, onrustig of gejaagd zijn
- niet meer kunnen genieten en ontspannen
- geen zin in seks of dwangmatig met seks omgaan
- overmatig eten, roken, alcohol- en medicijngebruik
Dit zijn klachten die mogelijk verband houden met een verstoring in de balans tussen lichamelijke en psychische belasting in relatie tot de omgeving. De samenhang tussen lichamelijke klachten en psychische overbelasting is aanvankelijk niet zo duidelijk. De lichamelijke signalen worden dikwijls eerst genegeerd of verkeerd geïnterpreteerd. Als de klachten na verloop van tijd toenemen, levert medisch onderzoek niet veel op. Een duidelijk medische diagnose is vaak niet te stellen wat u een gevoel van onbegrip kan geven.
Mogelijk ervaart u dat u meer last heeft van pijn en vermoeidheid en dat u meer prikkelbaar en gespannen bent. Deze verschijnselen kunnen verband houden met bepaalde levensomstandigheden zoals: hoog ervaren werkdruk, conflicten, emotionele gebeurtenissen, relationele problemen, verlies van dierbaren of ernstige ziekteprocessen. Indien deze omstandigheden langere tijd aanhouden kunnen ze uw evenwicht verstoren. Hierdoor neemt uw weerstand zowel fysiek als mentaal af en kunnen psychosomatische klachten ontstaan.
Behandeling
De psychosomatische fysiotherapeut begeleidt u in het herstellen van het evenwicht tussen belasting en belastbaarheid en tussen spanning en ontspanning. De therapie wordt door een bij het KNGF en de NFP geregistreerde gespecialiseerde fysiotherapeut gegeven volgens het biopsychosociale model. Dat houdt in dat naast de lichamelijke klachten ook psychologische en sociale aspecten bij de behandeling betrokken worden.
Het eerste gesprek is dan ook gericht op het vinden van de relatie tussen de lichamelijke klachten en de psychische gesteldheid. Afhankelijk van uw hulpvraag, het gesprek en het onderzoek, worden de doelen bepaald en wordt samen met u een therapieplan opgesteld. Er wordt van u een eigen inbreng en een actieve inzet verwacht in het herstel- en veranderingsproces. Tijdens een behandeling is er veel aandacht voor het samenspel van de lichamelijke klachten, de herkomst van de klachten en de gedachten, ideeën, emoties, overtuigingen die hierbij een rol spelen. Er worden adem-, aandacht- en ontspanningsoefeningen gebruikt zoals onder andere Van Middendorf, Balfoort, Jacobson. Verder wordt gewerkt met Autogene Training, Mindfulness, focussen. Daarnaast worden coaching- en verandertechnieken gebruikt uit o.a. NLP, CGT, ACT.
Het doel van de therapie kan zijn:
- Inzicht krijgen in het ontstaan en de gevolgen van de klacht.
- Veranderen van de factoren die de klacht in stand houden.
- Toepassen van ontspanning.
- Verbeteren van ademhaling of adempatroon door lichaamsbewustwording.
- Verhogen van uw belastbaarheid.
- Aanvoelen en respecteren van lichamelijke en psychische grenzen.
- Inzicht krijgen met betrekking tot ziektebeleving en dagelijks functioneren.
- Op een andere manier leren omgaan met de klachten.
- Vertrouwen krijgen in het lijfelijk functioneren waardoor zelfvertrouwen en zelfbeeld positief beïnvloed wordt.
Het complexe karakter van de problematiek rond psychosomatische klachten vraagt veelal om een samenwerking met deskundigen zoals verwijzend arts, psycholoog, bedrijfsarts en andere disciplines. Uiteraard horen daarbij tussentijdse evaluaties en rapportages. Het op elkaar afstemmen vergroot de kans op snel herstel.
U kunt zonder verwijzing van uw huisarts of specialist terecht voor een onderzoek en of behandeling psychosomatische fysiotherapie.